Vandaag is het de laatste dag dat ik les geef, hier in Taiwan.
Vanavond zal ik nog een nachtje in mijn dorm slapen en daarna reis ik voor 2 dagen en een nacht naar Tainan. Het uiterste zuiden van Taiwan.
​Daarna zal ik de hoge snelheidstrein nemen naar Taipei (het noorden), en daar na 2 nachtjes en een volle dag verblijven. 
Als dat voorbij is moet ik helaas alweer naar het vliegveld om terug te vliegen naar Nederland.

Van deze ervaring heb ik zoveel geleerd dat ik graag nog meer met jullie wil delen over het educatie systeem en de sfeer in scholen hier in Taiwan. Lees je mee?

START
Vanaf de dag dat het Taiwanese kind vier jaar is, is hij of zij verplicht naar school te gaan.
Niet anders dan in Nederland, behalve dat een kind in Nederland voor deze leeftijd al wel (vaak) naar een dagopvang of creche is geweest.
In Taiwan werken de ouders vaak ver weg van het ouderlijk huis (de ouders van de vader of moeder van het betreffende kind), en dus voeden de 'opa en oma' de kinderen vaak voor een groot deel op.

Tijd voor de basisschool
Dit is de tijd dat het druk gaat worden. Een leventje helemaal door de ouders wordt bepaald. Een heel vol schema en weinig slaap. Vanaf dit moment zal dit (voor altijd) zo blijven.
Waar in Nederland pas op de middelbare school een beetje 'toetsenstress' en huiswerk komt, is ditin China en Taiwan al op de basisschool het geval.

Het is een kwestie van uitblinken, maar dat is moeilijk. Helemaal wanneer al jouw klasgenootjes ook iedere dag naar bijscholen gaan en in allerlei vakken steeds beter worden (op papier).
De leefwereld blijft klein en de hoeveelheid boeken en de tijd die je daarin stopt bepalen je kennis.

'De onderbouw' van de middelbare
In Taiwan en China is de middelbare school verdeeld in 2 tijdsvakken. De onderbouw en de bovenbouw worden in een ander gebouw geleid.
Je houdt ontzettend veel vakken, maar zit ook met leerlingen van verschillende niveau's in de klas. Er is geen verschil tussen een slimmere leerling of een die 'normaal' presteert, zoals we in Nederland verschillen in vmbo, HAVO en VWO kennen.

Na de lessen op school gaan de leerlingen nog steeds naar veel buitenschoolse lessen. Pianoles, Engelse les, Zangles, Wiskunde... Noem zo maar op.

Op naar de bovenbouw
De ladingen huiswerk worden meer en meer. Dit betekent dat er weinig tijd overblijft voor naschoolse klassen. 
Je kan geen vakkenpakket kiezen, maar je volgt nog steeds even veel vakken en er wordt verwacht dat je voor alles een cijfer boven de 9 haalt. Doe je dat niet dan word je thuis waarschijnlijk niet hartelijk ontvangen.

Tijd voor doorstromen en een splitsing
Dit is het moment waarop velen naar 'college' gaan. Een soort HBO of MBO. Alleen wat het verschil is:  je kiest nog steeds niet welke stroming je gaat nemen. 
aan de hand van je cijfers wordt bepaald welke richting je opgaat qua niveau. Je kunt het vergelijken met het schooladvies op de basisschool, maar dan jaren later.
Als je goed genoeg bent kun je gelijk door naar de universiteit, anders kan je later doorstromen vanuit het onderwijs dat je op dit moment volgt.
Mocht dit niet lukken of vind je het wel genoeg zo, dan ga je waarschijnlijk aan het werk.

(Eventuele) universiteit en een keuze!
Als ik de studenten van de TungHai University, hier in Taichung, moet geloven gaat 89% van de Taiwanezen naar de universiteit. Dit lijkt mij vrij veel, maar ervan uitgaand dat niet iedereen een diploma haalt, neem ik aan dat het zo is,
Hoogstwaarschijnlijk is het niet uit vrije wil dat ze naar de universiteit gaan.

Eindelijk kan er een keuze gemaakt worden om je te specialiseren. Je kiest een vakgebied en gaat studeren. Of die keuze echt persoonlijk is betwijfel ik nog, want beinvloedbaar zijn de jonge Chinezen en Taiwanezen zeker.
Er is weinig creatieviteit en vaak zijn ze onzeker over hun eigen kennis. 
De kennis waarover velen beschikken is nog steeds afhankelijk van de tijd en de boeken en veel daarbuiten is onbekend.
Ook ligt veel druk op de schouders van de jonge Taiwanezen en Chinezen. Ouders, familie en naasten verwachten 10'en, die gevolgd worden door doctorale titels en een baan waar goed geld verdient kan worden. Zodat ze later voor hun ouders kunnen zorgen en een 'goed' leven kunnen hebben.

'Einde' Tijd voor een baan
Als je al niet begonnen bent met werken en dus bent blijven studeren is dit het moment om op zoek te gaan naar een baan.
Banen in jouw vakgebied zijn waarschijnlijk lastig te vinden en hetis dus waarschijnlijk dat je een baan vindt waar je niet al te blij mee bent.

De hoop blijft dat er op een dag een perfecte baan voor je zal zijn, maar tot dan (en daarna...) zal je vaak toetsen moeten blijven doen en blijven strijden voor het behouden van de baan waarmee je misschien niet al te blij bent.

Kapers blijven op de loer liggen.
Zoals ik al eerder schreef zijn er veel mensen en weinig 'soorten' vakgebieden. Velen maken door druk dezelfde keuzes en eindigen buiten het 'droom' vakgebied. 

Opnieuw studeren er ieder jaar nieuwe studenten af en worden mensen tegenwoordig ouder. De kans dat een nieuwe student jouw baan komt innemen is daarom groot. Zekerheid is niet zeker.

Daarom zal je de weekend toetsen moeten blijven doen, de e-mails die de overheid je stuurt moeten blijven opvolgen en een goede band met je baas opbouwen is ook geen overbodige luxe. 
De rangen blijven duidelijk bestaan en soms moet je meer opofferen dan je lief is.

Connecties blijven het belangrijks. Dat blijkt altijd.

Al eerder benadrukte ik hoe belangrijk eten is voor de Taiwanezen.
Niet alleen een must, maar ook een kunst.

Waar wij als Westerse personen snel wat boter en een plak kaas op het voorgesneden brood doen, gaan de Taiwanezen voor een meer bijzondere keuze.

66% van de Taiwanezen eet ontbijt buiten de deur
In Taiwan is het heel normaal om buiten de deur te eten. Er zijn ontzettend veel (goedkope) restaurantjes en de keuze is groot. 
Omdat ze vaak in een rush zijn is goed eten buiten de deur daarom vaak een goede oplossing.
Hoever ze moeten lopen of rijden voor het ontbijt maakt dan ook niet veel uit.
Nederlanders daarintegen slaan het ontbijt nog makkelijker over dan dat ze buiten de deur eten.

Taiwanezen ontbijten steeds vaker met Westers eten
In Taiwan wonen van oorsprong veel Chinezen van het 'mainland'.
Hierdoor is hetontbijt ook vaak in Chinese stijl. Warm, gekruid en vaak gestoomd eten ze allerlei gerechten.
Vanaf 1984 is de Mcdonalds in taiwan gevestigd en eten steeds meer Taiwanezen Westers eten.
Vanaf 1989 komen er steeds meer winkelketen die Westers en Chinees eten mixen en zo perfect aansluiten op de vraagvan de Taiwanezen.

Wat eten Taiwanezen zoal?
Veel Taiwanezen starten hun dag met olie-achtige pannekoeken, rijstcake of iets met eieren zoals omelet. Allemaal voorzien van veel olie en veel kruiden en saus voor de smaak.
Voor Westersen is dit eten vaak te vettig en de kruiden vaak niet fijn om te eten, zeker niet als ontbijt. Zoals koriander, wat veel Westersen niet graag eten.

Invloeden vanuit het Westen
Nu eten steeds meer Taiwanezen een 'Westers' ontbijt, die door ons gezien kan worden als lunch of avondeten. Dit omdat in het westen vaak niet warm gegeten wordt in de ochtend. 
De Taiwanezen daarintegen vinden hetheerlijk om te ontbijten met pizza en hamburgers.
Dit omdat het waarschijnlijk meer in de buurt komt van de oude gewoontes dan een boterham met pindakaas.

Wat drinken ze erbij?
Vaak komt er een drankje bij als je een maaltijd bestelt. Vaak is dit zwarte thee, met veel suiker. Soms warm, maar vaak koud.
Maar de Taiwanezen vinden het ook heerlijk om verschillende soorten natuurlijke 'melk' te drinken.
Soyamelk, sesammelk, melkthee en ga zo maak door. Ook mixen is hierbij geen probleem.

Over het algemeen eten taiwanezen dus veel meer bijzonder eten, waar meer aandacht aan wordt gegeven. Zo ook voor het ontbijt. Voor mij, als westerse is het niet iets dat ik altijdzou willen eten als ontbijt... Maar lekker is het vaak zeker!